Albert Saverys was een van de belangrijkste Belgische schilders van het Interbellum.
Hij werd geboren in Deinze. Zijn vader was decoratieschilder en hij stuurde zijn zoontje al op tienjarige leeftijd naar de klas van wat toen heette ‘lijntekenkunde’, en later naar de klas ‘versiering’. Later studeerde hij aan de Academies van Deinze en Gent bij onder meer J. Delvin.
Zijn artistieke carrière begon in de jaren 1910 met werken in de impressionistische traditie van Emile Claus. Ook James Ensor inspireert hem en Vincent van Gogh. Die laatste ontdekt hij in Brussel op een tentoonstelling. “Die bezeten kleur liet mij niet meer los. Mijn eerste jaren waren sterk onder zijn invloed.”
Albert toonde zich ambitieus. Op 2 mei 1914, net voor het uitbreken van de oorlog richtte de schilder Gust de Smet het Algemeen Kunstverbond voor Oost- en West-Vlaanderen op. Saverys was een van de eersten die zich aanmeldde, maar hij wordt later ook lid van de Gentse kunstkring Kunst en Kennis. Deze lidmaatschappen bieden hem de gelegenheid te exposeren, soms ook met de door hem bewonderde Emile Claus. Waar hij maar de mogelijkheid had, zond hij werk in voor de spaarzame tentoonstellingen tijdens WO I. Het vroege werk van Saverys vertoont alle sporen van de invloeden die hij toen onderging; met name van de luministen van de Leie-school en Van Gogh. Schilderijen van Saverys worden nog steeds gerekend tot de hoogtepunten van het Vlaams luminisme.
Saverys koos na de oorlog een weg naar vernieuwing onder invloed van zijn vrienden en Constant Permeke, Gust. De Smet en Frits Van den Berghe, die tijdens de Eerste Wereldoorlog in het buitenland het Nederlandse en Duitse expressionisme ontdekten. Die vernieuwing hield een verwijdering in van het esthetische en de objectieve waarneming. Het werk staat voorop stond, en het voorgestelde was slechts een aanleiding. Hij experimenteert in een reeks stillevens, portretten en landschappen met verf, kleur en compositie.
Hij is vooral bekend was om zijn vele variaties op het landschap rond de Leie, dat hij schilderde van 1920 tot aan zijn dood in 1964. Vanaf 1923 woonde hij in de villa ‘Ter Kauwkeshoek’ in Petegem-aan-de-Leie, met een tuin grenzend aan de rivier. In honderden aquarellen en olieverfschilderijen gaf hij het Leidse landschap weer, spelend met de kleuren van de wisselende seizoenen. Het landschap schilderde hij soms dik in de verf gezet, soms ook zorgen onbeschilderde partijen voor licht en lucht in een schilderij. Naast het expressionisme blijft Saverys ook het impressionisme en een licht en vrolijk kleurengamma toepassen.
Het is niet alleen de landelijke omgeving van Deinze die hem inspireert, maar ook de zee, het vissersleven en de stad. Zijn penseelvoering is impulsief en hij creëert composities waarin hij 'kantelende' perspectieflijnen introduceert die een dynamische kracht uitbeelden. Zijn kleurrijk expressionisme is gefragmenteerd, maar heeft door kleur en textuur toch een krachtige samenhangende stijl.
In 1926 begint Saverys een reeks stillevens, veelal met vissen, meestal een grote rog in het midden en daarom heen geschikt verschillende andere soorten. Ze gaan grif van de hand en bevinden zich momenteel in verschillende museale collecties. Ook maakt hij bloemstukken. Ze stellen hem in staat om zijn kleur- en vorm los te maken van toevallige omstandigheden. Juist het stilleven kan relatief makkelijk ontdaan worden van alles wat overbodig is.
Hij was bijzonder succesvol. Zijn werk wordt tussen de twee wereldoorlogen in bijna doorlopend getoond in de Brusselse galerieën. Ook in het buitenland was hij bekend door o.a. zijn deelnames (zes om precies te zijn) aan de biënnale van Venetië. Net als Permeke – die overigens bijna even oud was als Saverys – zal hij de crisis niet zo sterk voelen als vele andere schilders. Hij kreeg in de crisisjaren ook een aanstelling als docent aan de Antwerpse academie waar hij lesgaf tot 1951. Hij werd na WO II een jaar geschorst omdat hij, met 74 andere Belgische kunstenaars, had deelgenomen aan een kunsttentoonstelling van de Duitsers.
Onder leiding van Baron Opsomer was de Antwerpse academie een soort school voor het Vlaamse neo-impressionisme geworden. Het gevolg: fletse kleuren en vage lijnen, een ‘krijterige ontbinding van de vorm’, zo noemde een criticus het treffend. Saverys bracht met zijn expressionistische instelling tegenwicht tegen deze ‘modieuze Franse mooidoenerij’
Hij sloeg niet opnieuw een andere weg in en bleef bij zijn ‘stiel’: krachtige, decoratieve en immer fris blijvende composities van kleur en vorm.
