Jan van Heel (1898-1990) volgde een opleiding tot onderwijzer en was tot 1925 in Rotterdam werkzaam en volgde de avondopleiding van de Rotterdamse Academie van Beeldende Kunsten. Daarna vestigde hij zich in Den Haag en was ook daar tekenleraar tot aan zijn pensioen. Hij werd lid in 1928 lid van Pulchri Studio en ontwikkelde zich meer en meer ook als kunstenaar. Na de oorlog werkte hij even in Parijs en daar ontwikkelde zich een vormentaal die illustratief en uniek is: Ingetogen en melancholisch. Je mag Van Heel met recht een laatbloeier noemen die pas begin jaren ’50 te zien was op tentoonstellingen.
In 1951 stichtte hij met Haagse kunstenaars, als Herman Berserik, Co Westerik, Willem Hussem en Jaap Nanninga, de groep Verve op en in 1960 de groep Fugare. In die tijd vindt hij zijn eigen stijl. Zijn bekende werk wordt dan ook gerekend tot de Nieuwe Haagse School; ‘het Haagse antwoord op Cobra’ en net als zij wilden breken met de vooroorlogse artistieke conventies. Echter wel minder radicaal dan de Amsterdamse 'Experimentelen'. Hun schilderijen hadden gedempte kleuren, waren herkenbaar figuratief en ademden ingetogenheid.
Stadsmuseum Harderwijk kreeg tussen 1983 en 1988 meer dan 100 schilderijen van Van Heel en wijdde er in 1982 en aan het eind van zijn leven een tentoonstelling aan. Door veel musea is Van Heel ontzameld, en daardoor wellicht bij particulieren populair. De taferelen van Van Heel trekken je meteen naar binnen”. Je kan het vaak direct plaatsen in je eigen leven.
Jan van Heel maakte veel melancholisch stemmende clownsportretten, stillevens van afgedankt speelgoed, stadsgezichten, Spaanse landschappen en veel dieren en dan met name vogels; deze vliegen niet maar zijn gekooid, soms liggen ze met hun pootjes omhoog.
Je ziet geen groot drama, maar klein leed. Van Heel schreeuwde niet, hij fluisterde. Juist de verstilling, denkt ze, zal mensen nu aanspreken: „Het is vaak ontroerend werk.”
Meer dan de andere schilderijen hebben de landschappen kenmerkende kleuren – brandend okergeel, verzadigd bruin, gloedvol rood – en komen ze in de buurt van abstractie en extravertie. Vanaf 1955 verblijft van Heel vrijwel jaarlijks in Spanje en ziet en schildert de grote naakte structuurlijnen van heuvels en bergen in de schroeiende hitte. Na zijn reis naar Spanje schildert hij ook ‘Winter in Westland’. De desolaatheid is typisch voor dit deel van zijn werk.
Van Heel zat in veel besturen. Zo was hij lid van de selectiecommissies voor de Nederlandse inzending voor Biënnale van Venetië en Parijs tussen 1954 en 1963.