De Kaasplank van Van Dijck

Soort bij soort liggen vruchten, brood en drie kazen op een met kostbare damasten kleden bedekte tafel. De Haarlemse schilder Floris Claesz van Dijck behoort tot de pioniers van de Hollandse stillevenschilderkunst. Stillevens is een van de genres van de schilderkunst die ook wel “ontbijtjes” genoemd worden. Van Dijck schilderde er zo ver bekend een achttal waarvan deze uit 1615 in het Rijksmuseum hangt en dus gratis is te downloaden via Rijksstudio.

"De kleurenweergave van de appels en kazen, de gedetailleerdheid van de Delfts blauwe schaal en aardewerken is fenomenaal. De illusie van echtheid is verbijsterend: het bord van tin dat uitsteekt over de rand van de tafel lijkt tastbaar dichtbij." Schrijft het Rijksmuseum op haar website. Ook de soms dichte en dan weer geopende noten zijn bewust gerangschikt en met veel variatie uitgewerkt. Alle onderwerpen zijn met grote zorg gearrangeerd ten opzichte van elkaar, waarbij duidelijk Van Dijcks fascinatie blijkt voor contrasten in textuur. Alleen daarom al verdient dit schilderij een plek tussen de gerechten. De opmaak van gerechten kan op dezelfde manier benaderd worden. Keuze voor damast, servies, kleurgebruik en opmaak van de ingrediënten moet een lust voor het oog zijn.

Stillevens zijn een uiting van het goede leven waarin de rijkdom wordt geëtaleerd en door de Gouden Eeuw in dit kikkerlandje typisch voor de schilderkunst uit die tijd. Het genre waaide over uit Italië en Vlaanderen. Niet zelden zie je exotische ingrediënten en rariteiten afgebeeld die alleen de opdrachtgever van het schilderij zich kan permitteren. De kunstenaar kan zich richten op de compositie en het gebruik van kleur en toonwaarde. De kunst en cultuur uit de zeventiende eeuw wordt 'barok' genoemd. Een term die werd gebruikt omdat de proporties niet zouden kloppen en de nadruk ligt het vloeiende onderscheid in kleurnuances tussen donkere en lichte partijen. De kunst uit deze tijd lijkt alle kanten op te gaan om contact te maken met de kijker en ze letterlijk te verleiden een hap te nemen. Lang werd (en wordt) er neergekeken op het genre omdat het oefenstof zou zijn. 

Kaasplankje met vers en gedroogd fruit

Kies diverse kazen bij een kaasboer en weet van die kaas vervolgens bijna alles. Dus herkomst, methode van maken, rijping en de smaak. Kies vers fruit dat het beste past bij kaas zoals druiven, zoete appels. Koop verse noten naar smaak. 

Droog de druiven een uur op 70 graden in de oven om de smaakintensiteit te vergroten.
Braad de noten 15 min in de oven op 120 graden. Laad de kaas op kamertemperatuur komen.

Serveer op een tinnen schaal of houten plank.