Dirk Smorenberg (Alkmaar 1883 - 14 september 1960) was zoon van een steenhouwer en geldt als een van de weinige art-deco-schilders van Nederland. Hij was autodidact want zijn vader vond de Marine een betere opleiding voor deze waterliefhebber. In diensttijd kreeg hij van een luitenant schilder benodigdheden en de tijd om zijn talent te ontwikkelen. Hij verdiende daarna zijn brood als reclameschilder en bekwaamde zich verder door meesters in het stedelijk te kopiëren. Zo leerde hij professor Allebé kennen die hem lessen gaf maar hem niet toeliet tot de academie. ’Zoo tekenen ze niet op de Academie’ en dat was positief bedoeld. In Bergen groeide Dirk Filarski uit tot boezemvriend waarmee hij vele schilderijen en reizen door Europa, Engeland en de Verenigde Staten maakte. Na een eerste tentoonstelling in Alkmaar volgde er een bij Sint Lucas tussen namen als Jan Toorop, Jan Sluijters, Piet Mondriaan en Leo Gestel. Filarski en Smorenberg hoorden erbij.
Evenals zijn vriend Dirk Filarski werd hij beïnvloed door de Zwitserse expressionist Ferdinand Hodler. Rond 1910 was hij veel in Zwitserland te vinden waar zijn. Zus woonde en uit welke tijd prachtige berglandschappen zijn geschilderd. Daar sloeg hij een andere weg in. Smorenberg was een onafhankelijk en origineel schilder. Bij een aantal van zijn werken ontwierp hij een bijpassende lijst. In 1913 exposeerde hij met de Onafhankelijken. Na omzwervingen met Filarski vestigde hij zich in 1924 in Oud-Loosdrecht maar ook van voor die tijd zijn de typische waterlelies al bekend. Vanuit zijn huis en atelier, bij de Vuntus, brengt hij zijn werken aan de man.
Zeer precies en met vaste vormen schilderde hij bloemstillevens, gestileerde waterlelies op de Loosdrechtse plassen in neo impressionistische tinten die met een knipoog naar het kubisme verwijzen. De kleuren komen je tegemoet en zijn werk is ontegenzeggelijk van afstand te herkennen als een geheel eigen stijl. Kenmerkend is zijn gebruik van typische blauwe en groene kleuren die zorgen voor een frisse kijk op de natuur met soms ook een blik onder water, een wirwar van bloemstengels en weerspiegelingen waardoor het geheel sprookjesachtig en bijna magisch wordt. Kenmerkend zijn ook de uit planken opgebouwde en daarna decoratief besneden eigengemaakte lijsten. Vanaf 1925 borduurde hij verder op eerder werk en nam zijn importantie voor de kunstwereld dus af. Zijn kleurgebruik wordt wat fletser en de schilderijen minder gestyleerd. De werken van Smorenberg zijn vanaf de jaren 90 wel weer populair.
Dirk Smorenberg trouwde twee keer: in 1913 met Luisa Suzanna Kamerman (1888-1969, actrice, schrijfster en schilderes onder het pseudoniem Tula di Vista), welk huwelijk in 1923 werd ontbonden, en in 1924 met Wilhelmina Neijsen (1901-1983). Hij was lid van Arte et Amicitiae en Sint Lucas in zijn Amsterdamse tijd en verkeerde in Laren in de hogere kunstkringen met mensen als Anna Singer en onder meer Vredenburgh. Smoor was regelmatig te vinden in hotel Hamdorf in Laren voor de modeltekenclub die daar was opgericht en voor de bijna jaarlijkse tentoonstellingen die hij daar houdt tussen 1926 en 1955.
Meer lezen:
